ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวน ปัญหาทางพฤติกรรมที่พบได้เยอะในวัยเด็ก

อาการป่วนด้วยโรคทางจิตใจ ไม่ได้เป็นเพียงอาการป่วยที่สามารถพบได้ในกลุ่มผู้ใหญ่ แต่ เด็ก ก็สามารถป่วยด้วยโรคทางจิตใจด้วยได้เช่นกัน ไม่ว่าจะเกิดจากกรรมพันธุ์ ความผิดปกติที่บกพร่องตั้งแต่กำเนิด หรือสิ่งแวดล้อมการเลี้ยงดูที่เด็กได้พบเจอในวัยเด็ก ในบทความนี้จะพาทุกคนไปรู้จักกับโรคทางจิตของเด็กในกลุ่มอาการ ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวน นั่นเอง

ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวน คืออะไร

ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวน (Emotional and Behavioral Disorders) เป็นกลุ่มของความผิดปกติทางจิตใจที่มักเริ่มแสดงอาการในวัยเด็กหรือวัยรุ่นและมีผลกระทบต่อพฤติกรรม การใช้ชีวิตในสังคม และทางการเรียนรู้ของเด็ก ภาวะนี้สามารถแสดงอาการทางอารมณ์ได้หลากหลาย เช่น อารมณ์หงุดหงิด ซึมเศร้า หรือความเครียดอย่างรุนแรง อาจส่งผลให้ผู้ป่วยมีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมที่ไม่สามารถทำตามกฎของสังคมได้ เช่น การอยู่ร่วมกับผู้อื่น การท้าทายสังคม หรือการละเลยกฎระเบียบทางสังคม

5 อาการความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวน

• 1. อารมณ์หงุดหงิด (Disruptive Mood Dysregulation Disorder): ผู้ป่วยมีอารมณ์หงุดหงิดและเครียดอย่างรุนแรงc[[ไม่สม่ำเสมอ แต่อาจมีอาการเสี่ยงกลายเป็นโรคเรื้อรังในระยะยาว อาจมีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เช่น ทะเลาะกับผู้อื่น โมโห หรือการท้าทายกฎระเบียบทางสังคม
• 2. ซึมเศร้า (Major Depressive Disorder): ผู้ป่วยมีอารมณ์เศร้าและขาดความสุข มากขึ้นกว่าปกติ และมีอาการทางร่างกายเช่น ไม่ง่วงนอน อาการหิวตลอดเวลา และลดความสนใจในกิจกรรมที่เคยสนใจ
• 3. ความเครียด (Anxiety Disorders): ซึ่งเป็นอาการที่มีความเกี่ยวเนื่องไปถึงโรคประจำตัวต่าง ๆ เช่น โรควิตกกังวล และรุนแรงขึ้นเป็นความกังวลที่อาจส่งผลต่อสุขภาพทั่วไปและความสามารถในการทำงานและเรียนรู้
• 4. ระยะเวลาของความเครียด (Stress-Related Disorders): นี้รวมถึงความบกพร่องทางอารมณ์หรือพฤติกรรมที่เกิดขึ้นหลังจากประสบการณ์ที่เครียดในอดีต
• 5. ความผิดปกติในพฤติกรรม (Disruptive Behavior Disorders): เช่น สังคมไม่ปกติ (Social Dysfunctions) และความผิดปกติในพฤติกรรมที่แสดงออกเป็นการท้าทาย โมโห หรือไม่เหมาะสมต่อสังคม
• 6. การละเลยกฎระเบียบ (Oppositional Defiant Disorder): ผู้ป่วยมีพฤติกรรมการละเลยกฎระเบียบ ความไม่เห็นด้วย และท้าทายคำสั่งหรือกฎระเบียบของผู้ใหญ่ และบ่อยครั้งมีการเสี่ยงต่อความขัดแย้งในครอบครัวและสังคม

ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวนเกิดจากสาเหตุใด

ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวนสามารถมีสาเหตุมาจากหลายปัจจัย บางครั้งอาจเป็นผลมาจากระบบประสาทหรือสารเคมีในสมอง ซึ่งสาเหตุที่อาจเป็นส่วนสำคัญในความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวน สามารถแบ่งได้ 7 ประเภท ดังนี้

• 1. พันธุกรรม: ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวนอาจมีสาเหตุทางพันธุกรรม คนที่มีญาติเคยเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวนมีความเสี่ยงสูงขึ้นที่จะพบความบกพร่องนี้ในตนเอง
• 2. สภาวะทางสมอง: สภาวะทางสมองเช่นการเสื่อมสมอง (Dementia) หรือการเปลี่ยนแปลงในโครงสร้างสมองอาจทำให้เกิดความบกพร่องทางอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวน เช่น สมองเสื่อมเรื่องพารานอยด์อาจทำให้เกิดอาการเซ็งหรืออารมณ์ไม่สมดุล
• 3. สารเคมีในสมอง: การไม่สมดุลของสารเคมีในสมอง เช่น นิวโรนิน ซีโรโทนิน ดอปามีน หรือกลุ่มอื่น ๆ อาจทำให้เกิดความบกพร่องทางอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวน
• 4. ประสบการณ์ที่ไม่ดี : ประสบการณ์ที่เกิดขึ้นในชีวิต เช่น ความเครียด ความเสี่ยงในการป่วยเป็นโรคร้ายแรง การสูญเสียที่สำคัญ หรือความหยิ่งยโส เป็นต้น อาจมีผลในการเปลี่ยนแปลงสภาพอารมณ์หรือพฤติกรรมของบุคคล
• 5. การละเลยการดูแลสุขภาพจิต: กลุ่มคนที่รู้ตัวว่ามีอาการแต่ละเลยการดูแลสุขภาพจิตและไม่รับการรักษาที่เหมาะสมสำหรับปัญหาทางจิตเวชสามารถทำให้ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวนเกิดขึ้นหรือรุนแรงขึ้น
• 6. การเลือกใช้สารเสพติด: การใช้สารเสพติด เช่น สุราหรือยาเสพติด อาจมีผลในการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมและสภาพอารมณ์ของบุคคล
• 7. สภาวะทางสังคมและการแสดงความรุนแรง: เติบโตในสิง่แวดล้อมสังคมที่ไม่ดี การเป็นเหยื่อของความรุนแรง หรือการถูกกีดกันอาจมีผลในการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมและสภาพอารมณ์

ความบกพร่องทางด้านอารมณ์หรือพฤติกรรมแปรปรวนสามารถเกิดขึ้นในบุคคลใดก็ได้ แต่อาจพบได้บ่อยในวัยเด็กและวัยรุ่น โดยพบบ่อยที่สุดในช่วงอายุเริ่มต้นถึงวัยรุ่นกลาง ที่ผ่านประสบการณ์ในวัยเด็กที่เลวร้าย หรือไม่ได้รับการเลี้ยงดูในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม การรักษาความบกพร่องนี้ควรได้รับการให้คำปรึกษาจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ นักจิตวิทยา และการรักษาทางจิตเวชศาสตร์ เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สำหรับผู้ป่วยในวัยเด็กหากได้รับการรักษาได้เร็วเท่าไหร่ก็ยิ่งมีโอกาสหายและกลับไปใช้ชีวิตในสังคมปกติได้เร็วเท่านั้น